Bijen zijn onmisbaar voor onze natuur maar helaas gaat het slecht met deze nuttige dieren. Van de 358 soorten wilde bijen in Nederland is meer dan de helft bedreigd.75% van onze eetbare gewassen is afhankelijk van de bestuiving van bijen en andere insecten. De verstedelijking en toenemende industrie heeft gezorgd voor een afname van het leefgebied en de nestgelegenheid van veel dieren. Ruim 55% van de bijensoorten in ons land staat op de Rode Lijst. Onze collega’s van Traas Nature Care zijn echte dierenliefhebbers, Leonie geeft u een kijkje in haar bijenwereld.
De honingbij die wij kennen is een gedomesticeerde bij. Al in de oudheid hielden mensen bijen voor de honing. Daarnaast werd ook de was gebruikt om bijvoorbeeld kaarsen of materialen waterdicht te maken. Tegenwoordig wordt de bij ook ingezet bij gecontroleerde bestuiving van gewassen en zorgen zij voor 75% van de bestuiving voor onze voedselproductie.
De Nationale Bijentelling is een gezamenlijk project van Naturalis, Natuur & Milieu, IVN Natuureducatie en LandschappenNL.
Het doel is om zoveel mogelijk over bijen te weten komen, zodat we de bij beter kunnen helpen. Weet u niet zo veel over bijen? Geen probleem, er is een super leuk bijengidsje te downloaden. Daarnaast zijn er tips en tricks en kunt u er spelletjes vinden om er een beleving van te maken samen met uw (klein)kinderen.
Hoe zit nou zo’n bijenvolk in elkaar? Het grote verschil met wespen is dat de koningin niet de belangrijkste in het volk is. Het volk is één groot orgaan waarvan de koningin onderdeel is. Het volk kijkt of ze tevreden met haar zijn en zo niet maken ze resoluut een einde aan haar leven. Het drááit wel allemaal om de koningin, want zij zorgt voor de nakomelingen. Het volk doet er alles aan om de zorg rond het volk gladjes te laten verlopen.
Een bijenvolk overleeft de winter doordat zij voedsel (honing) opslaan. Het volk eet in de winter langzaam de voorraad op. In het voorjaar als de temperatuur stijgt gaan de bijen weer op zoek naar voedsel om hun reserves weer op te bouwen en stuifmeel te verzamelen voor de aankomende jonge larven. De koningin gaat langzaam aan weer eitjes leggen en het volk groeit gestaag.
Als er ruimtegebrek ontstaat gaan de bijen nieuwe koninginnen kweken. Dat doen zij door speciale broedcellen te maken die ze vullen met zo gehete koninginnengelei. Het eitje dat hier ingelegd wordt groeit uit tot een koningin. Het moment dat het dekseltje van deze cel gedicht wordt vliegt er een deel van het volk uit, de zogenoemde zwerm. Het volk dat in de kast blijft wacht op de nieuwe jonge koningin en gaan door met hun werk. Ondertussen gaan verkenners van de zwerm op zoek naar een nieuw onderkomen en als ze dat gevonden hebben vertellen ze het de andere door middel van de kwispeldans. Nu weet iedereen wat het nieuwe adres wordt.
Het aankomen van een zwerm op bestemming maakt heel veel indruk op mensen. Er kunnen wel 25.000 bijen in een zwerm zitten. Meestal doen de bijen helemaal niets, tenzij het om een hongerzwerm gaat. Houdt afstand, maar raak niet in paniek. Wanneer een zwerm eenmaal bij elkaar hangt kan een imker de zwerm vangen. Hij schut de zwerm in een mand of bak. Vaak laat de imker deze nog een aantal uren staan zodat hij het gehele volk kan meenemen en er geen losse bijen meer rondvliegen. Nu heeft de imker een nieuw volk. Zo gemakkelijk gaat het echter niet altijd. Het moment dat een zwerm in de schoorsteen of spouwmuur zit kan de imker er niet meer bij. Het is dus belangrijk zo snel mogelijk een imker te bellen als er een zwerm bij u in de buurt zit.
Het nieuwe volk gaat meteen hard aan het werk in hun nieuwe onderkomen. De koningin gaat verder met het leggen van eitjes en de werksters, ieder met een eigen taak, gaan bijvoorbeeld voedsel halen, de ingang verdedigen, cellen poetsen of het broed verzorgen. In augustus krimpt het volk langzaam doordat de koningin minder eitjes gaat leggen en zijn de voorraden voor de winter voor het grootste gedeelte binnen. In oktober-november komt het volk helemaal tot rust en gaan ze in een tros de winterperiode in.
Traas Nature Care heeft een uitgebreid team vol specialisten, zij staan voor u klaar om te helpen bij uw vraagstukken over biologische bestrijding, natuurbescherming en biodiversiteit. Tussen onze collega’s zijn ook imkers aanwezig.
Leonie en Jan zijn al jarenlang gefascineerd door de gevleugelde beestjes. Ze hebben eigen bijenvolken en helpen graag bij het verwijderen van nesten die ineens opduiken. Ze kunnen u alles leren over de dieren en bovendien vindt Leonie het ook geweldig om prachtige foto’s te maken! Heeft u vragen of wilt u meer informatie, Jan en Leonie vertellen alles over bijen!
